νους υγιής εν σώματι υγιεί
Την Παρασκευή 29 Μαρτίου 2019, είχαμε την χαρά αλλά και τιμή να παρακολουθήσουμε μια σημαντική και ταυτόχρονα ενδιαφέρουσα παρουσίαση του καθηγητή του ΔΗΠΕΘ κου Αντώνη Καμπά: ‘Η σημασία της Φυσικής Δραστηριότητας και της Ψυχοκινητικής για υγιή ανάπτυξη των παιδιών’.
Την Ομιλία άνοιξε ο κοσμήτορας της Σχολής Ιστορίας Μετάφρασης και Διερμηνείας, κ. Γεώργιος Κεντρωτής , ο οποίος μας παρουσίασε το νέο βιβλίο του κ. Καμπά ‘Φυσική δραστηριότητα και ψυχοκινητική στην προσχολική ηλικία’, απο τις εκδόσεις Gutenberg.
‘ό,τι αγαπώ είναι εδώ’ μας είπε ο κος. Καμπάς, εξηγώντας ότι ο πρώτος χώρος ο οποίος εργάστηκε ήταν ένα ιδιωτικός παιδικός σταθμός με παιδιά προσχολικής αγωγής, και έτσι, αναφερόμενος στην δική του ιστορία και οικογένεια άρχισε μια καθηλωτική ομιλία στον τομέα της ψυχοκινητικής.
Η φυσική αγωγή και η κινητική δραστηριότητα είναι πολύ σημαντική στην εξέλιξη του παιδιού για την ψυχοκινητική ανάπτυξη του.
«Με τη κινητική δραστηριότητα τα παιδιά εκφράζουν τη διάθεσή τους για ζωή. Ταυτόχρονα, όμως, η κίνηση συμβάλλει και στην ανάπτυξή τους. Έτσι τα παιδιά μαθαίνουν το περιβάλλον τους αποκτώντας μ’ αυτό τον τρόπο εμπειρίες για τον εαυτό τους και για τους γύρω τους.
Η φυσική δραστηριότητα αφορά όλη την προσωπικότητα του ατόμου !
Η ψυχοκινητική (το σώμα και η ψυχή) λοιπόν αξιοποιεί όλο το υλικό της φυσικής αγωγής με διαφορετικούς στόχους και επικεντρώνεται στις εμπειρίες με το σώμα (κινητικές δεξιότητες, συνειδητοποιήση του σώματος), τις κοινωνικές εμπειρίες (αλληλεπίδραση, ομαδικό παιχνίδι) και τις εμπειρίες με τα υλικά.
Η Ψυχοκινητική βοηθάει στην ανάπτυξη της αυτοδυναμίας και αυτονομίας των παιδιών, στη έκφραση της ελευθερίας και στην εκμάθηση τεχνικών.
Παρουσιάζοντας μας έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο, ο κ. Καμπάς μας μίλησε για τη σοβαρή έλλειψη φυσικής δραστηριότητας, κυρίως στη προσχολική ηλικία, μια ηλικία που θεωρούνταν από τις πιο δραστήριες.
Ο Διεθνής οργανισμός Υγείας προτείνει για παιδιά προσχολικής ηλικίας να κάνουν 10,000 βήματα καθημερινά, με συγκεκριμένες οδηγίες φυσικής δραστηριότητας , οι οποίες είναι;
– Για παιδιά 3-5 ετών: 180 λεπτά ημερησίως με οποιαδήποτε ένταση (χαμηλή – μέτρια και υψηλή)
– Για παιδιά 5-7 ετών: 180 λεπτά στο σύνολο αλλά τα 60 λεπτά να είναι μέτριας και υψηλής έντασης.
Μέτρια με υψηλή ένταση εννοούμε αερόβια γυμναστική (δηλαδή με εφίδρωση) , η οποία να επηρεάζει θετικά το οστό, δηλαδή τα παιδιά να ενταχθούν σε αθλήματα τα οποία ασκούν συμπιεστικές δυνάμεις στα οστά, όπου αυξάνεται ο μεταβολισμός του οστού και βελτιώνεται η οστική πυκνότητα.
Σημαντικό λόγο για την έλλειψη κίνησης αποτελούν, μεταξύ άλλων παραγόντων (όπως, οι διατροφικές συνήθειες μας) οι ώρες έκθεσης σε οθόνες (υπολογιστές, τηλεόραση, Tablet, κινητά, κτλ)
Όπως τονίστηκε, ο Διεθνής Οργανισμός Υγείας προτείνει για παιδιά 3-5 ετών, να εκτίθενται σε οθόνες κάτω απο 1 ώρα την ημέρα, για παιδιά 5-7 ετών – προτείνεται 2 ώρες την ημέρα, ενώ ο καθηγητής παιδιατρικής κος. Χρηστάκης συνδέει την υπέρβαση της έκθεσης σε οθόνες με παχυσαρκία, διαταραχές ύπνου, επιθετική συμπεριφορά, αδιαφορία, βία, και βέβαια λιγότερο χρόνο για ελεύθερο παιχνίδι.
Να σημειωθεί ότι πλέον η Ελλάδα κατέχει μια από τις πρώτες θέσεις της παιδικής παχυσαρκίας στην Ευρώπη .
Μερικές απλές προτάσεις – συμβουλές, ήταν
– η αποφυγή τηλεόρασης στη κρεβατοκάμαρα των παιδιών
– η αποφυγή άσκοπης αγοράς ηλεκτρονικών παιχνιδιών
– ο περιορισμός της τηλεόρασης και των ηλεκτρονικών παιχνιδιών
– και το πιο σημαντικό το e προτυπο.
Μιλήσαμε για την μεγαλύτερη μελέτη που έγινε στην Ελλάδα (Genesis, 2009), και το πόσο η έκθεση σε οθόνες αυξάνεται το Σαββατοκύριακο με φυσικό επακόλουθο να μειώνεται η κίνηση και η φυσική δραστηριότητα και για την αναγκαιότητα της διοργάνωσης οικογενειακών δραστηριοτήτων.
Ο κος. Καμπάς τόνισε τη σπουδαιότητα ενός δραστήριου περιβάλλοντος, τόσο στο σχολείο, όσο και στο σπίτι.
Το “ό,τι αγαπω” μας εξήγησε είναι ένα δραστήριο περιβάλλον, όπου έχει προνοήσει για κατάλληλες υποδομές και χώρους όπου τα παιδιά μπορούν ελεύθερα να κινούνται, και έχει συμπεριλάβει δραστηριότητες κίνησης.
Να θυμίσουμε ότι στο “ό,τι αγαπώ” εφαρμόζουμε τα αναλυτικά προγράμματα ψυχοκινητικής ανάπτυξης, και έχουμε δημιουργήσει ένα πλούσιο σε κινητικές εμπειρίες περιβάλλον με σενάρια ημερήσιας γύμνασης ανάλογα με την ηλικία των παιδιών.
Στο χώρο του σχολείου, λειτουργεί ένα πλήρως εξοπλισμένο και σύγχρονο γυμναστήριο, όπου τα παιδιά έχουν την δυνατότητα να έρθουν σε επαφή με πολλά διαφορετικά αθλήματα και μαθαίνουν την γνώση μέσω της κίνησης, μέσα από την φυσική διαδικασία συναισθηματικής ανάπτυξης, πετυχαίνοντας στοιχειώδεις και θεμελιώδεις κινήσεις.
Στόχος μας η παρότρυνση για κίνηση, η ψυχοκινητική διέγερση, οι διάφορες μορφές χαλάρωσης και προσπάθειας, και η ενασχόληση με μια πληθώρα αθλητικών δραστηριοτήτων μέσω ενός εμπλουτισμένου περιβάλλοντος φυσικής δραστηριότητας.
Στην ερώτηση πώς μπορώ να κάνω ένα σχολείο δραστήριο, ο κος. Καμπάς εξηγεί ότι απαιτείται η κατάλληλη υποδομή, οι χώροι του σχολείου να είναι άνετοι, να ενταχθεί το μάθημα της φυσικής αγωγής στα σχολεία
να γίνεται δραστήριο μάθημα μέσα στην τάξη με τα λεγόμενα brain breaks – μικρά διαλείμματα φυσικής δραστηριότητας και βέβαια να έχουν δραστήρια διαλείμματα τα παιδιά.
Ακόμα μας πρότεινε και το βαδιστικό διάλειμμα -όταν δηλαδή κάνεις μάθημα περπατώντας.
Τόνισε επίσης την ανάγκη για ασφάλεια των χώρων, για υγιεινή διατροφή και για την ευαισθητοποίηση των εμπλεκόμενων.
Η ομιλία έκλεισε με την έκφραση – H Άθληση είναι το φάρμακο! – και στο σχολείο μας ο «αθλητικός πολιτισμός» για υγιή και χαρούμενα παιδιά αποτελεί πυλώνα της εκπαίδευσης μας , λέμε ναι στη σωματική δραστηριότητα, και στις θετικές επιπτώσεις στην σωματική και την ψυχική υγεία των παιδιών .
Περισσότερες πληροφορίες για το έργο του κ. Καμπά μπορείτε να βρείτε:http://www.phyed.duth.gr/undergraduate/index.php/el/dpers/dep/mdep18
Λίγα Λόγια το Βιβλίο: Φυσική δραστηριότητα και ψυχοκινητική στην προσχολική ηλικία
Το βιβλίο αυτό αποτελεί ένα συνοπτικό πόνημα για τη φυσική δραστηριότητα και την Ψυχοκινητική στην προσχολική ηλικία, το οποίο απευθύνεται κυρίως σε παιδαγωγούς που ασχολούνται με τα παιδιά αυτής της ηλικίας, καθώς και σε γυμναστές, νηπιαγωγούς, βρεφονηπιαγωγούς. Δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην Ψυχοκινητική ως την καταλληλότερη παιδαγωγική προσέγγιση για την προσχολική εκπαίδευση, ενώ αποφεύγεται συνειδητά η χρήση του όρου “Φυσική Αγωγή” για έναν και μόνο λόγο: η κίνηση και η φυσική δραστηριότητα στην προσχολική ηλικία πρέπει να ξεπερνούν τα στενά όρια ενός αντικειμένου με αναφορά στο αναλυτικό πρόγραμμα και να διατρέχουν την καθημερινότητα των παιδιών στο σχολείο, στο σπίτι, στους χώρους άθλησης, στη γειτονιά. Δεν έχει νόημα η στοχευμένη και μόνο εκμάθηση δεξιοτήτων σε παιδιά ηλικίας 3, 4 ή 5 ετών, αλλά πολύ περισσότερο όλα αυτά που κερδίζουν μέσω της φυσικής τους δραστηριοποίησης. Τελικά, δεν πρέπει η κίνηση να είναι ο στόχος, αλλά το μέσο για την ολόπλευρη ανάπτυξη της παιδικής προσωπικότητας. Οι αναγνώστες, φοιτητές ή παιδαγωγοί εν δράσει, εξοπλίζονται με την κατάλληλη θεωρητική υποδομή για αναπτυξιακά κατάλληλα σχεδιασμένη, αποτελεσματική, δημιουργική, προσαρμοσμένη και κυρίως διασκεδαστική φυσική δραστηριότητα για παιδιά προσχολικής ηλικίας. Το βιβλίο “Φυσική δραστηριότητα και ψυχοκινητική στην προσχολική ηλικία” έχει εντέλει στόχο να στείλει σε όλους ένα μήνυμα:
Χαρίστε κίνηση στα παιδιά από νωρίς στη ζωή τους γιατί είναι το φθηνότερο και αποτελεσματικότερο “φάρμακο” πρόληψης.